در مورد بیماران تنفسی و افرادی که وضعیت‌های خاص دارند، تشخیص میزان اکسیژن خون، اهمیت زیادی دارد. هوا ترکیبی از اکسیژن و سایر گازهاست. اکسیژن گاز حیاتی انسان و سایر جانوران است. ریه وظیفه دریافت اکسیژن و تبدیل آن به دی اکسید کربن را دارد. چرخه طبیعت، دی‌اکسید را با استفاده از درختان، تبدیل به اکسیژن کرده و پخش می‌کند. اما با وجود آلودگی‌های موجود در جامعه صنعتی کنونی، تنفس برای بعضی افراد تبدیل به معضل شده است. این معضل باعث پایین آمدن سطح اکسیژن خون میشود و فرد نیاز به کپسول اکسیژن پیدا می‌کند. امداد اکسیژن تهران با بیش از 10 سال سابقه، به صورت شبانه روزی خدمات شارژ کپسول اکسیژن و فروش تجهیزات مرتبط را به همشهریان خود در تهران ارائه میدهد. برای دریافت خدمات با شماره 09128457455 تماس بگیرید و کارشناسان ما خدمات و تجهیزات موردنیاز شما را در محل زندگی‌تان و طی 1 الی 2 ساعت به شما ارائه خواهند داد.
اما چگونه میتوان میزان اکسیژن موجود در خون را در منزل اندازه گیری کرد؟ چگونه میتوان متوجه شد فرد به چه مقدار اکسیژن نیاز دارد؟ غلظت اکسیژن خون باید روی چه عددی باشد؟
برای دستیابی به جواب این سوالات اول باید میزان اکسیژن موجود در خون بیمار خون را متوجه بشیم و نیاز به سریع‌ترین راه ممکن داریم! بنظر شما چگونه باید این میزان را دقیقا متوجه شویم؟
برای گرفتن پاسخ این سوالات در این مقاله همراه امداد اکسیژن باشید.
دستگاه پالس اکسیمتر
پالس اکسیمتر، دستگاهی برای اندازه گیری اکسیژن خون است. استفاده از این دستگاه همراه با درد و خونریزی نیست و با باطری کار می‌کند. اگر برای درمان بیماری کرونا به مطب پزشک مراجع کرده باشید، در اولین مرحله دستگاه گیره مانندی به انگشت شما وصل میشود. این دستگاه همان پالس اکسیمتر است و میزان اکسیژن خون شما را می‌سنجد. در این اندازه گیری تمام اکسیژنی که در جریان خون رفت و آمد می‌کند، به صورت عددی روی دستگاه نمایش داده میشود.
پالس اکسیمتر می‌تواند به لاله گوش یا انگشتان دیگر دست نیز متصل شود و در کارایی آن تفاوتی ایجاد نمی‌شود. دو طول موج نوری از دستگاه برای انجام آزمایش ارسال میشود. هنگامی که طول موجها عدد دقیق را به دست بیاورند، دو عدد روی نمایشگر دستگاه نشان داده میشود. یکی از این عددها میزان اکسیژن و دیگری ضربان قلب در دقیقه است. برای درک بهتر و دقیق‌تر از دستگاه، باید روش کار با آن را بلد باشیم.
استفاده از پالس اکسیمتر در منزل
پالس اکسیمتر را بر روی یکی از انگشتان خود قرار دهید. مطمعن شوید که انگشت شما کاملا درون گیره قرار دارد و گیره معلق نباشد. دستان خود را سمت چپ قفسه سینه بر روی قلب خود قرار دهید. این کار خون را به سمت نوک انگشتان شما می‌فرستد. بازوها باید در موازای بدن قرار گیرند. دستگاه پالس اکسیمتر را روی صفر قرار دهید تا اشتباهی در خواندن اعداد پیش نیاید. بعد از 5 الی 10 ثانیه میزان اکسیژن خون شما نمایش داده میشود. اگر دستگاه دو منظوره باشد و میزان ضربان قلب را نیز نشان دهد، مدت زمان محاسبه طولانی‌تر میشود. قابل ذکر است اکثر دستگاههای پالس اکسیمتر دو منظوره هستند و هر دو را می‌سنجند. اگر اطلاعاتی روی صفحه نمایش نمایان نشد، دستگاه را جدا کرده و دوباره متصل کنید. اگر باز هم اطلاعاتی نمایش داده نشد، باتری دستگاه را چک کنید.
برخی از دستگاه‌ها مجهز به حافظه است. اگر به طور مداوم از دستگاه استفاده می‌کنید، اطلاعات را ذخیره کنید. اطلاعات شما بر روی دستگاه باقی می‌ماند و در صورت نیاز می‌توانید به پزشک خود نشان دهید. میزان نرمال اکسیژن شما، باید عددی در حدود 95 و بالاتر باشد. اگر عددی بین 90 تا 94 به شما نشان داده شد، باید به پزشک مراجعه کنید و از کپسول اکسیژن استفاده کنید.
تشخیص میزان اکسیژن خون با آزمایش ABG
در مواردی که نیاز به بررسی دقیق‌تر میزان اکسیژن خون وجود دارد، از آزمایش‌های خون برای بررسی میزان اکسیژن استفاده میشود. آزمایش گاز خون یا آزمایش شریانی؛ میزان اکسیژن خون، دی اکسیدکربن و PH خون را اندازه گیری می‌کند. این آزمایش یکی از متداول‌ترین آزمایش‌های قبل از عمل در افراد مشکوک به بیماری تنفسی است. آزمایش ABG برای تست سلامت قلب، ریه و کلیه نیز تجویز میشود.
شریان یا همان سرخرگ، رگ‌هایی هستند که خون را از قلب به اندام‌ها منتقل می‌کنند. برای انجام آزمایش شریانی (ABG) از یک سرخرگ، نمونه خون گرفته میشود. سرخرگ‌ها در مناطق عمیق‌تر پوست قرار دارد و دسترسی به آن نسبت به سیاهرگ سخت‌تر است. در این آزمایش، 5 فاکتور اصلی زیر بررسی میشود.
- Ph خون: میزان اسیدی بودن خون و تعادل این میزان را نشان میدهد.
- Hco3: در این آزمایش مقدار بی کربنات خون سنجیده میشود. بی کربنات، یکی از یونهای مهم برای تنظیم ph خون است.
- Pco2: فشار دیاکسیدکربن در خون
- Po2: فشار اکسیژن در خون
- O2: مقدار کل اکسیژن خون
البته بجر این 5 فاکتور اصلی، در این آزمایش دو معیار دیگر مقدار کل دی اکسیدکربن و یون هیدروژن خون نیز بررسی میشوند.
این آزمایش توسط دکتر تجویز میشود و انجام آن بدون دستور پزشک ممکن نیست. آزمایش شریانی برای افرادی که علائم مشکل تنفسی دارند، تجویز میشود. در عنوان‌های زیر، تمام این علامت‌ها را برای شما جمع آوری کرده‌ایم.
- تنگی نفس
- تنفس دشوار و سخت
- گیجی و اختلال در دقت
- ضربان قلب بالا
- احساس تب
- لرزش بدن
- درد شکمی بدون دلیل
- تشنج
- حالت تهوع و استفراغ
- سردرد
- احساس فشار در جمجمه
- احساس فشار در دندهها
- احساس گرفتگی در گلو و وجود مانع خیالی
آزمایش VBG
نوع دیگر آزمایش‌های خون که اکسیژن خون را به میزان دقیق اندازه گیری می‌کند، VBG است. تمام شرایط این آزمایش با ABG یکسان است، اما در این تست از سیاهرگ یا رگ های وریدی، خون گرفته میشود. در زمانی که دسترسی به سرخرگ ممکن نباشد و نیازمند جواب در زمان کوتاهی باشیم، به جای ABG از این آزمایش استفاده میشود.
سخن پایانی؛ روش‌های تشخیص میزان اکسیژن خون
روش‌های مختلفی برای تشخیص میزان اکسیژن خون وجود دارد. از این روش‌ها میتوان به دستگاه پالس اکسیمتر اشاره کرد که امکان استفاده از آن در منزل نیز وجود دارد. علاوه بر پالس اکسی متر آزمایش های ABG و VBG نیز برای اندازه گیری میزان اکسیژن خون در بیمارستان ها و مراکز درمانی کاربرد دارند.
